Tục ngữ có câu:"Không có quy củ, không thành vuông tròn". Những quy gia đình tốt là sự kế thừa văn hóa, ảnh hưởng đến thế hệ hiện đại và đặc biệt là tác động sâu sắc đến con cháu sau này.
Tuy nhiên, hiện nay, nhiều bậc phụ huynh đã bỏ quên những lời dạy cổ. Cha mẹ bận rộn với công việc, thiếu thời gian quan tâm đến con, hoặc do ảnh hưởng của lối sống hiện đại, nhiều người cho rằng gia quy là lạc hậu và không còn phù hợp, không dạy dỗ con cái một chút nguyên tắc nào. Họ không biết rằng, thiếu gia quy, nuôi dạy ra những đứa trẻ không có ý thức về quy phạm, lễ nghi, cuối cùng sẽ tổn thất là chính con cái của mình.
Gia quy là một di sản quý giá của cha ông ta, đóng vai trò quan trọng trong việc giáo dục con cháu và gìn giữ nếp sống văn hóa gia đình.
Dưới đây là một số quy tắc ứng xử trong sinh hoạt hàng ngày mà con cái cần được chỉ bảo:
Lịch sự trên bàn ăn
Quy tắc ứng xử trong bữa ăn
• Khi cả gia đình cùng ăn, người lớn tuổi nhất phải ngồi vị trí chính giữa.
• Vợ chồng ngồi cạnh nhau, những người còn lại ngồi theo thứ tự từ lớn đến bé.
• Trẻ nhỏ được phép ngồi cạnh người lớn tuổi nhưng không được ngồi cao hơn.
• Phải đợi người lớn tuổi động đũa mới được phép ăn.
• Khi ăn phải nhai kỹ, không được nhai tóp tép, húp canh gây ra tiếng động, nên khép miệng khi nhai
• Không được cắm thẳng đứng đũa vào bát cơm vì đây là hành động tượng trưng cho việc cúng bái.
• Không được dùng đũa gõ vào nồi hoặc bát, đó được coi là hành vi của người ăn xin.
• Khi ăn phải đặt hai tay lên bàn, tay phải đỡ bát.
• Không được thay đổi vị trí sau khi đã ngồi vào bàn ăn.
• Khi gắp thức ăn cho khách không được hỏi "Bạn còn muốn ăn thêm không?".
• Không được nhai đũa.
• Không được dùng đũa đảo thức ăn lung tung trong đĩa, chỉ được gắp thức ăn ở gần mình.
• Khi đến nhà người khác làm khách, phải đợi chủ nhà động đũa mới bắt đầu dùng bữa.
• Khi rót trà không được rót đầy chén.
• Vòi bình trà không được hướng vào người.
Khách tới chơi nhà
Quy tắc ứng xử khi đến nhà người khác:
• Đứng ngoài cửa gõ cửa nhẹ nhàng, đợi chủ nhà cho phép mới được vào.
• Khi trong nhà đang có khách khác, sau khi được chủ nhà giới thiệu phải chào hỏi tất cả mọi người, khi đi cũng phải chào hỏi như vậy.
• Không được tự ý lục tung thư từ, sách vở của chủ nhà.
• Khi đến nhà người khác làm khách không được ngồi lên giường của họ.
• Khi làm khách không được đi vào phòng không có người.
• Khi trò chuyện phải chú ý lắng nghe, nhìn người đối diện với ánh mắt tập trung.
• Khi thấy chủ nhà ngáp hoặc nhìn đồng hồ phải xin phép về ngay.
• Không được đến nhà người khác vào giờ ăn hoặc giờ ngủ...
Gia quy không chỉ là điều cần thiết cho một thời đại nào đó, mà là điều cần thiết cho mọi gia đình. Gia quy như một di sản được truyền lại, ảnh hưởng đến thế hệ hiện tại và ảnh hưởng sâu sắc đến thế hệ mai sau.
ST- NTD