Chữ Lý tiếng Trung là 李, phiên âm “lí”, mang ý nghĩa là “cây mận, quả mận” hoặc “họ Lý”.Tổng có 7 nét. 

     Lý Bạch và chữ 李 – Gốc tích của "Thi tiên"

    Sinh ra dưới ánh trăng, tên gọi từ cây mận trắng

  Lý Bạch (李白), thi nhân được mệnh danh là “Thi tiên” (詩仙), không chỉ nổi tiếng với tài năng thi ca mà còn với cuộc đời huyền thoại như một giấc mộng giữa nhân gian. Nhưng ít ai biết rằng, ngay từ khi sinh ra, tên gọi 李白 của ông đã gắn liền với một câu chuyện mang đậm màu sắc thần thoại.

Tương truyền, Lý Bạch sinh vào năm 701 tại vùng Tứ Xuyên (四川), nhưng gia tộc ông vốn có nguồn gốc từ Tây Vực. Khi mẹ ông mang thai, bà nằm mộng thấy một vầng trăng sáng rơi xuống lòng mình. Điều này được xem như điềm báo về sự ra đời của một nhân tài kiệt xuất. Vào ngày ông chào đời, trong vườn nhà có một cây mận (李树) nở đầy hoa trắng, dù đang giữa mùa thu – một hiện tượng vô cùng hiếm thấy.

Vì thế, cha mẹ ông đặt tên là 李白, với ý nghĩa “Cây mận trắng”. Chữ 李 (Lý) gồm hai phần:

• 木 (Mộc) – tượng trưng cho cây cối, sự sinh trưởng.
• 子 (Tử) – có nghĩa là con cái, người trí giả.

Sự kết hợp này mang ý nghĩa “bậc trí giả lớn mạnh như cây”, giống như cuộc đời ông sau này sẽ tỏa sáng như ánh trăng và lan rộng như cây mận cổ thụ.

“青莲居士谪仙人”

"Thanh Liên cư sĩ, trích tiên nhân."

(Thanh Liên cư sĩ, tiên nhân bị đày xuống trần.)

Người đời ca ngợi ông không chỉ vì thơ, mà còn vì tinh thần tự do, giống như cây mận nở hoa giữa trời rộng.

                                                  Lý Bạch và giấc mộng giữa trần thế

Ngay từ nhỏ, Lý Bạch đã bộc lộ trí tuệ và phong thái phi thường. Ông thích đọc sách thánh hiền nhưng không muốn bị ràng buộc bởi lễ nghi triều chính. Thay vì thi cử để làm quan như bao người khác, ông chọn cách “lấy trời đất làm nhà, lấy núi sông làm bạn”.

Một lần, có người hỏi ông:

“Tại sao không vào triều đình làm quan, dùng tài năng của mình giúp thiên hạ?”

Lý Bạch chỉ cười và đáp:

“Đời người như giấc mộng, hà tất phải trói buộc mình vào công danh?”

    Lý Bạch thường được gọi là “Thi tiên” (詩仙) – nhà thơ như tiên nhân, bởi thơ ông mang chất lãng mạn và bay bổng, giống như sống trong một giấc mộng. Một trong những bài thơ nổi tiếng nhất của ông, “Tĩnh Dạ Tư” (静夜思), thể hiện tâm trạng nhớ quê khi nhìn ánh trăng, tựa như một giấc mộng đẹp:

床前明月光，疑是地上霜。
Sàng tiền minh nguyệt quang, nghi thị địa thượng sương.

举头望明月，低头思故乡。
Cử đầu vọng minh nguyệt, đê đầu tư cố hương.

Dịch nghĩa :
(Sáng trăng soi trước giường, ngỡ là sương trên đất.
Ngẩng đầu nhìn trăng sáng, cúi đầu nhớ cố hương.)

Ngoài ra, Lý Bạch còn có câu:

“人生如梦，一尊还酹江月”

"Nhân sinh như mộng, nhất tôn hoàn lũy giang nguyệt."

Dịch nghĩa :
(Nhân sinh như mộng, rót rượu cúng trăng sông.)

Cả cuộc đời, ông sống như một lãng khách phiêu bạt. Dù từng được hoàng đế Đường Huyền Tông (唐玄宗) triệu vào cung, nhưng vì tính tình phóng khoáng, ông không màng quyền lực. Có lần, khi hoàng đế sai ông làm thơ, ông thản nhiên yêu cầu Dương Quý Phi (杨贵妃) rót rượu cho mình uống trước khi xuất khẩu thành thi.

Sự kiêu ngạo này khiến nhiều quan lại ghen ghét, và cuối cùng ông bị đuổi khỏi triều đình. Nhưng với Lý Bạch, đó không phải mất mát, mà là sự giải thoát. Ông lại tiếp tục cuộc sống lang thang, uống rượu cùng trăng, làm bạn với non sông.

                                                      Lý Bạch – Người uống rượu làm thơ

Lý Bạch là thi nhân nổi tiếng với phong cách phóng khoáng, yêu rượu và tự do. Ông từng nói:

“天子呼来不上船，自称臣是酒中仙”

"Thiên tử hô lai bất thượng thuyền, tự xưng thần thị tửu trung tiên."

Dịch：
(Thiên tử gọi không lên thuyền, tự xưng là tiên trong rượu.)

Bài thơ “Tương Tiến Tửu” (将进酒) là một trong những tuyệt phẩm về rượu:

“君不见黄河之水天上来，奔流到海不复回。”

"Quân bất kiến Hoàng Hà chi thủy thiên thượng lai,
Bôn lưu đáo hải bất phục hồi."

Dịch ：
(Ngươi chẳng thấy Hoàng Hà nước chảy từ trời,
Chảy ra biển rộng chẳng bao giờ quay lại.)

Rượu trong thơ Lý Bạch không chỉ là thú vui, mà còn là biểu tượng cho tinh thần lãng mạn, sự phản kháng lại những gò bó của cuộc đời.

                                                   Lý Bạch và thanh kiếm của bậc trượng phu

Lý Bạch không chỉ là thi nhân, mà còn là một người yêu thích võ thuật, luôn mang theo kiếm bên mình. Ông từng viết trong bài thơ “Hiệp Khách Hành” (俠客行):

十步杀一人，千里不留行。

"Thập bộ sát nhất nhân, thiên lý bất lưu hành."

Dịch nghĩa：
(Mười bước giết một người, nghìn dặm chẳng dừng chân.)

Tinh thần kiếm khách trong thơ Lý Bạch thể hiện chí khí ngang tàng, không chịu khuất phục trước quyền lực. Khi không đạt được hoài bão trong triều đình, ông chọn cách sống như một hiệp khách, lang thang uống rượu và làm thơ.

 Ông còn  được biết đến qua thành ngữ “ Mài sắt thành kim”